Chúng ta thường nghe nói phong tục tập quán của người Việt Nam, phong tục tập quán của người Campuchia thế nhưng đa phần chỉ hiểu phần nghĩa chung mà ít người hiểu rõ ý nghĩa chính xác của nó là gì. Vậy phong tục tập quán là gì? Những điều đặc biệt trong phong tục người Việt? Qua bài viết này hoa viên nghĩa trang Bình Dương sẽ cùng độc giả đi tìm hiểu ý nghĩa của khái niệm này.
1. Khái niệm tập quán là gì?
Tập quán được hiểu là lối sống của một tập thể, tổ chức hoặc quần thể sinh vật lớn được hình thành như một thói quen trong đời sống, sản xuất, sinh hoạt được công nhận và coi như một quy ước chung của tất cả mọi cá nhân sống trong tổ chức, quần thế đó.
Đặc điểm nổi bật của tập quán là bền vững, bất biến và rất khó thay đổi. Trong những mối quan hệ xã hội, tập quán được biểu hiện một cách tự phát và được bảo tồn thông quá ý thức và quá trình giáo dục con người.
Một ví dụ điển hình đó là tập quán di trú của các loài chim, tập quán ngủ đông của loài gấu khi mùa đông về. Hoặc là ở một số dân tộc có tập quán di canh di cư để tìm vùng đất mới thích hợp hơn cho việc chăn thả gia súc.
2. Khái niệm phong tục là gì?
Phong tục là những nghi thức thuộc về đời sống của con người được hình thành qua nhiều thế hệ và được công nhận như một phần trong nếp sống của cộng đồng. Phong tục được truyền thừa từ thế hệ này sang thế hệ khác, không có tính bắt buộc và thay đổi theo từng quần thể, dân tộc cũng như tôn giáo khác nhau
Có thể ví dụ một số phong tục thường nghe như: phong tục cưới hỏi, phong tục ma chay, đặc biệt là việc xây dựng nhà cửa, xây mộ phần cho người thân,…
3. Phong tục tập quán là gì?
Từ hai khái niêm trên có thể hiểu rằng: Phong tục tập quán là toàn bộ thói quen thuộc về đời sống của con người được công nhận bởi một cộng đồng, quần thể và coi đó như một nếp sống truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, tùy theo mỗi địa phương và tín ngưỡng khác nhau, phong tục tập quán ở mỗi quần thể sẽ có những sự khác biệt với nhau.
Có thể coi những phong tục tập quán này là nét đặc trưng của mỗi dân tộc trên thế giới và cần được duy trì bảo tồn. Tuy rằng lối sống hiện đại đã và đang xóa nhòa ranh giới giữa mỗi đất nước với nhau thế nhưng cho đến ngày nay, đa phần các dân tộc vẫn giữ được phong tục tập quán, bản sắc của dân tộc mình.
Chính vì vậy, phong tục được hiểu là một bộ phận văn hoá của một địa phương hay nói rộng hơn là của cả một quốc gia nhằm mục đích điều chỉnh về hành vi xử sự của các chủ thể là những cá nhân trong các quan hệ xã hội về tài sản và về nhân thân của các chủ thể đó.
Phong tục tập quán đóng những vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh hành vi con người trong xã hội. Thông quan phong tục tập quán cũng sẽ góp phần giáo dục nhận thức cho thế hệ trẻ, xây dựng tình cảm và kỹ năng sống cho con người.
4. Đặc điểm phong tục tập quán Việt Nam là gì?
Với hơn 54 dân tộc anh em cùng sinh sống, do đó phong tục Việt Nam vô cùng đa dạng và phong phú. Một phần do dân tộc Kinh chiếm đại đa số, một phần công tác tuyên truyền phổ biến chưa được đẩy mạnh do đó, đa phần chúng ta chỉ biết tới những phong tục tập quán của người Kinh là chính. Tuy nhiên nếu quý khách muốn tìm hiểu về phong tục tập quán của những dân tộc khác thì có thể nghiên cứu qua rất nhiều tài liệu công phu được bán tại các nhà sách lớn.
5. Một số ví dụ điển hình về phong tục tập quán ở nước ta
- Cưới hỏi, ma chay
Một số phong tục tập quán nổi tiếng được nhắc đến nhiều nhất có lẽ đó là phong tục cưới xin và ma chay. Dựa trên nền công nghiệp lúa nước do đó đời sống của người Việt đa phần là gắn bó với quê hương, xóm giếng thế nên những phong tục tập quán của người Việt luôn đề cao sự gắn bó đoàn kết giữa gia đình, hàng xóm với nhau.
Có thể ví dụ như phong tục tập quán ma chay, khi gia đình có tang sự thì gia đình sẽ mở cỗ để chiêu đãi những người đến viếng như một cách để cảm ơn và trả lễ. Ở vùng núi phía tây bắc, gia đình còn tổ chức cả những bữa ăn cho những người đến giúp dựng rạp và hạ rạp ở đám cưới.
Xem thêm:
- [CHI TIẾT] Mai táng trọn gói được tổ chức theo những bước nào
- Văn hoá thờ cúng tổ tiên ở Việt Nam có gì đặc biệt?
- Nhà lưu tro cốt đạt “Chuẩn” là như thế nào?
Đây là một trong những phong tục tập quán có từ lâu đời của người dân Việt Nam. Đây là ngày phát huy được đạo hiếu về công ơn dưỡng dục, sinh thành cha mẹ, ông bà, tổ tiên. Ngoài việc đến thắp hương tại mộ phần thì tuỳ theo gia cảnh và vị trí người đã khuất mà con cháu sẽ tổ chức lễ cúng giỗ sau.
- Ăn trầu
Người Việt ta thường có câu cửa miệng “miếng trầu là đầu câu chuyện”, vì vậy tục ăn trầu được xem như mở màn cho những câu chuyện của người Việt từ thời xưa. Ngày nay, tục ăn trầu ngày càng mai một dần, gần như chỉ thấy xuất hiện ở một số cụ cao tuổi. Trong tương lại phong tục này sẽ dẫn đi vào quên lãng bởi khi cuộc sống hiện đại và tốt hơn thì mọi việc
Phong tục tập quán của người Việt là một nét đẹp văn hóa cần được bảo tồn và phát huy. Đó không chỉ mang ý nghĩa bảo tồn những giá trị truyền thống mà còn là cách để ghi nhớ cội nguồn của dân tộc.
Hi vọng qua bài viết: “Phong tục tập quán là gì? – Những điều nên biết” đã cung cấp cho bạn đọc nhiều thông tin hữu ích. Để nhận được sự tư vấn thiết kế mẫu mộ đẹp, báo giá bán đất nghĩa trang, tham quan những mẫu lăng mộ đẹp hoặc đăng kí tham gia các chương trình tâm linh ý nghĩa vui lòng liên hệ trực tiệp với Cphaco để nhận được sự tư vấn tận tình nhất.
